Vulkanisatie Zeeland (VKZ) geeft tweede leven aan axiaalrollen. Volgens directeur Rini Bustraan gaat herstel niet ten koste van de kwaliteit en wordt er op deze wijze een belangrijke bijdrage geleverd aan het verkleinen van de ‘afvalbult’. “Alle rollen gaan als nieuw weer weg en daar zijn we best een beetje trots op.”
Slijtende axiaalrollen
Slijtende axiaalrollen zorgen voor stilstand. “In de loop van de tijd slijt rubber in of af. Groeven zijn zeker een teken dat een rol aan herstel toe is. Vroeger werd er dan een nieuwe rol geplaatst. Tegenwoordig zie je dat voldoende tussen de oren zit dat een axiaalrol uitstekend op te knappen is. Een slimme loonwerker kiest daar voor. Wellicht zit er kostentechnisch ‘maar’ een paar tientjes verschil tussen een nieuwe en een opgeknapte rol. Met meerdere rollen loopt dat verschil dan toch flink op. Achttien keer een paar tientjes, dan hebben we het toch over een substantieel bedrag. Het circulaire argument daar nog na gelaten.”
VKZ behandelt rubber op metalen delen, voor allerlei toepassingen. Van oorsprong richten ze zich de agrarische sector met axiaal- en loofrollen. Inmiddels worden duizenden axiaalrollen per jaar door VKZ hersteld. Daarbij wordt gebruikgemaakt van speciale rubbersamenstellingen, zogenoemde compound, die qua hardheid en profilering aansluit op de specifieke wensen van de klant. De oude rubber toplaag wordt voor zover als nodig verwijderd en voorzien van nieuw rubber. Afwijking qua diameter of een afwijkende spoed, oftewel het draaiprofiel, past bij het stuk maatwerk dat wordt geleverd. “We maken gebruik van de grondstoffen met de beste eigenschappen qua trek- en scheursterkte.
De grondstoffenmarkt is net een kruidenierswinkel.” “Dat maakt het verschil tussen vulkaniseren en ‘pleisters’ plakken. Kwaliteit staat voorop. Wij zien weleens een boze blik dat herstelde rollen door extreme omstandigheden bij tachtig hectare rooien slijten. Dan wordt vergeten dat een originele rol onder dezelfde omstandigheden waarschijnlijk al na zestig hectare glad was. Onze stempel is de kwaliteit en daarmee een langere levensduur van de rollen.”
Maatwerk
Een andere belangrijke onderscheidende eigenschap is volgens Bustraan het ‘custom made’ inspelen op de vraag van klanten. “Een klant, die een kleinere spiraal wil omdat hij pootgoed rooit. Een Willie-Wortel-loonwerker, die een halve rol met dubbele spoed wil voor een snellere afvoer omdat de afstand vanaf de spoed te lang is. Een rodebietenverwerker met een wens voor een aangepaste spiraal met het oog op snellere verplaatsing. Bij ons in de productiehal in Colijnsplaat vindt geen massaproductie plaats. Wij vullen geen mallen voor standaard axiaalrollen, die de fabriek uit gaan.”
Het herstel van de axiaalrollen past in de opgave van de landbouw voor een voedselveilige verwerking van gewassen. “Er wordt een Food Grade-certificaat voor het rubber afgegeven indien gewenst. Het circulair gebruik is een ontwikkeling die vanuit de foodsector is komen overwaaien. Wij zien het herstel van axiaalrollen als een stukje maatschappelijk verantwoord ondernemen.”
Oogstseizoen voor de deur
De akkerbouw staat inmiddels voor het oogstseizoen. Uit heel Europa wordt bij het Zeeuwse VKZ aangeklopt voor het vulkaniseren van rubberen banden, rollen en andere producten. Rond de zomer ontstaat er een piek in de vraag naar het herstel axiaalrollen en loopt de wachttijd even redig op. Het zijn drukke tijden voor de werknemers, die hun handen vol hebben aan allerlei vulkanisatie-opdrachten. “Klanten kunnen ons helpen om de pieken wat af te vlakken. Regeren is immers vooruitzien. Helaas zien wij een omgekeerde beweging en worden er steeds meer ad hoc besluiten genomen. Wij proberen de wachttijd zo kort mogelijk te houden. Bovendien hebben we een voorraadbuffer met standaard rollen aangelegd. Wil de klant echter vijf millimeter kleiner, dan kan die weleens zijn neus stoten. We proberen altijd een mouw aan de vraag te passen, maar we kunnen niet toveren.”
Preventief onderhoud in de winter
Bustraan adviseert loonwerkers en akkerbouwers om anders te plannen. “Een aardappelrooier wordt zes weken per jaar ingezet. 44 weken staat die stil. Gebruik de rustige wintermaanden om preventief onderhoud te plegen. Dat voorkomt ook dat er op het herstel van axiaalrol moet worden gewacht, terwijl de oogst met rasse schreden nadert.”
Tekst: Martin de Vries
Foto: VKZ
