Topartikelen over dierlijke mest
Dierlijke mest
Dierlijke mest komt voor in drie vormen: vaste mest, dunne mest en gier. Drijfmest is een mengsel van vaste organische mest en vloeibare mest (gier). De samenstelling verschilt in droge stof, organische stof, stikstof, fosfaat en kalium gehalte. Vaste mest heeft het hoogste organische en droge stof gehalte. Door het hogere organische stof gehalte is vaste mest niet direct volop beschikbaar, maar is de werking ervan vertraagd.
Er zijn verschillende factoren van invloed op de samenstelling van mest. De factoren mors-, spoel- en reinigingswater zijn daar een deel van. Ook het diersoort en de voedselsamenstelling is een factor die invloed heeft op de samenstelling van de mest. Daarnaast heeft ook het type stal, de opslagduur en de manier van strooien hier invloed op. Ten slotte kan de ontmenging, verluchtiging en het mixen verschil maken.
Wanneer mag je dierlijke mest uitrijden?
Je mag niet het hele jaar door bemesten met dierlijke stromen. Er gelden verschillende regels voor het uitrijden van dierlijke mest, kunstmest, zuiveringsslib, compost of kalkmest. Ook kunnen perioden waarin je het land mag bemesten afhangen van het type grond. Voor zand- en lössgrond gelden namelijk andere regels dan voor klei- en veengrond.
Meer nieuws over dierlijke mest
Vogelsang krijgt DLG-certificaat voor BlackBird sleepvoetbemester
Berns & De Vries kiest voor lichtgewicht sleepslangen
Oxbo AT5105 meststrooier met getrokken cultivator
Oerdegelijke Terra Gator TG 845 rijdt tienduizenden kuubs mest in hondengang uit
Waarom gebruiken we dierlijke meststoffen?
Dierlijke mest is een reststroom uit de veehouderij. Inmiddels zien we dit niet meer als afvalstroom, maar als waardevolle grondstof. Het product zit immers vol nutriënten, zoals fosfaat en stikstof, wat de bodemvruchtbaarheid en plantgroei bevordert. Zeker op gronden waar de bodem minder vruchtbaar is, kan dierlijke mest zorgen dat de groei van gewassen toch mogelijk is. Ook wordt kringlooplandbouw mogelijk dankzij het uitrijden van dierlijke mest, omdat er zo geen mest wordt afgezet, maar terug komt op het bedrijf dankzij de opbrengsten van gewassen.
Niet ieder bedrijf heeft voldoende land om al zijn of haar mest te kunnen uitrijden. Dit leidt tot een mineralenoverschot: een teveel aan fosfaat en stikstof wordt geproduceerd dat niet plaatsbaar is op het land omdat anders het grond- en oppervlaktewater verontreinigd raakt. Bij een overschot gaat de mest rechtstreeks naar het buitenland of naar een mestverwerker, die het scheidt in een dunne en een dikke fractie. Daarnaast kan een deel van de nutriënten teruggewonnen worden en vervolgens worden ingezet als kunstmestvervanger (‘Hoe van mest waardevolle producten te maken, WUR, 2021).
Wanneer mag je het land op?
Het uitrijden van dierlijke mest mag niet het hele jaar door. Er gelden verschillende regels voor het uitrijden van bijvoorbeeld dierlijke mest, kunstmest, zuiveringsslib, compost of kalkmest. Ook kunnen perioden waarin je het land mag bemesten afhangen van het type grond. Voor zand- en lössgrond gelden namelijk andere regels dan voor klei- en veengrond. Sinds 2023 zijn de regels rondom het uitrijden ook gewijzigd.
Ook zijn er verschillende voorwaarden voor de machine die je gebruikt om mee te bemesten. Een sleepvoet is niet meer toegestaan voor het uitrijden van drijfmest, behalve met een waterverdunnend bemestingssysteem. Uitrijden mag wel met sleufjes en kuiltjes in het land. De voorwaarden verschillen per grondsoort (zand- en lössgrond of klei- en veengrond) en het bouwplan van het perceel (grasland of bouwland).
Voor meer gedetailleerde informatie en eventuele wijzigingen in de regelgeving is het raadzaam de website van de Rijksoverheid of de lokale landbouwadviesdiensten te raadplegen.
Wat is beter: dierlijke mest of kunstmest?
De keuze tussen dierlijke mest en kunstmest hangt af van verschillende factoren, waaronder de specifieke behoeften van de bodem, de beschikbaarheid van meststoffen, en duurzaamheidsoverwegingen. Dierlijke mest is rijk aan organische stof die de bodemstructuur en -gezondheid op lange termijn kan verbeteren. Het biedt een langzamere, meer geleidelijke afgifte van voedingsstoffen, wat kan helpen bij het verminderen van het risico op uitspoeling naar waterwegen.
Kunstmest, daarentegen, is ontworpen om planten snel van specifieke voedingsstoffen te voorzien. Ook is kunstmest vaak een stuk goedkoper en kun je zeer precies strooien. Hoewel kunstmest voor een snelle groei kan zorgen, mist het de organische stof die essentieel is voor een gezonde bodemstructuur en kan het bij overmatig gebruik voor problemen zorgen. Een ander nadeel is dat kunstmest sneller uitgewerkt is. Graslandboeren strooien vaak opnieuw na iedere snede of weidegang, terwijl dit bij drijfmest minder nodig is.
Wat zijn de voor- en nadelen van het uitrijden van dierlijke mest?
Het gebruik van dierlijke mest biedt vele voordelen voor de agrarische sector, waaronder verbeterde bodemgezondheid en duurzaamheid. Echter, het vereist zorgvuldig beheer om de risico’s te minimaliseren. Voor loonwerkers en boeren is het belangrijk om een evenwicht te vinden tussen het voeden van de bodem en het beschermen van het milieu.
Voordelen:
- Verbeterde bodemgezondheid: Dierlijke mest voegt organische stof toe aan de bodem, wat essentieel is voor een goede bodemstructuur en gezondheid.
- Langzame afgifte van voedingsstoffen: Het biedt een meer geleidelijke voeding aan gewassen, wat leidt tot duurzamere groei.
- Duurzaamheid: Het gebruik helpt bij het recyclen van voedingsstoffen en vermindert de afhankelijkheid van chemische meststoffen.
Nadelen:
- Ziekteverwekkers: Indien niet correct behandeld, kan dierlijke mest ziekteverwekkers bevatten die gewassen en waterbronnen kunnen besmetten.
- Onvoorspelbare nutriëntensamenstelling: De voedingswaarde kan variëren, wat het moeilijker maakt om nauwkeurig te doseren.
- Geur en milieu-impact: Het uitrijden van kan leiden tot geuroverlast en, indien niet correct beheerd, tot verontreiniging van waterwegen.
Door de voordelen te benutten en de nadelen zorgvuldig te beheren, kunnen boeren bijdragen aan een productieve en duurzame toekomst voor de landbouw.
Meer weten over dierlijke mest?
De inhoud van deze pagina is onder voorbehoud. Voor meer gedetailleerde informatie en eventuele wijzigingen in de regelgeving is het raadzaam de website van de Rijksoverheid of de lokale landbouwadviesdiensten te raadplegen.
Wil je meer weten over dierlijke mest of de toepassing hiervan? Bekijk bij het laatste nieuws alle artikelen over dit onderwerp.
Heeft u aanvullende vragen? Of heeft u een verhaal wat u graag onder de aandacht wilt brengen over dit onderwerp? Neem dan vooral contact op met onze redactie.
