In de uienteelt wordt volop geëxperimenteerd. Steeds meer akkerbouwers nemen hierbij het zaaibed onder de loep. Het klaarleggen van een goed zaaibed maakt je bodem namelijk weerbaarder tegen ziekteverwekkers zoals Fusarium én beter bestand tegen veel neerslag. Gebroeders De Zeeuw uit de Noordoostpolder koos dit jaar voor een bijzondere machine om verhoogde bedden te maken.
Als een ui de kans krijgt om diep te wortelen en goed door te groeien, zorgt dit voor een weerbaarder gewas op de lange termijn. “Daarom kiezen wij sinds dit jaar voor het telen van uien op een verhoogd zaaibed. De uien komen hierbij hoger op het bed te staan, waardoor wateroverlast minder schade kan geven. De kans op plasvorming is kleiner en het water wordt sneller afgevoerd door een open structuur in de bodem”, vertelt akkerbouwer Jaap de Zeeuw, van Gebroeders De Zeeuw.
Telen op kleigrond
Gebroeders De Zeeuw is een akkerbouwbedrijf in de Noordoostpolder. Op hun zeshonderd hectare telen ze één zesde deel uien en wortelen. Aardappelen en graan maken beide één derde uit van het bouwplan. Het bedrijf is verspreid over drie hoofdlocaties met opslag van uien, aardappelen en wortelen. Vier man staat aan het roer en daarnaast werken vier tot vijf vaste medewerkers bij de maatschap. Sinds dit jaar teelt dit bedrijf haar uien op verhoogde bedden van 2,25 meter breed. Hiervoor reden er al twee twee Ovlac-ploegen, één zaaimachine en rotokopeg van Koeckhoven.net mee op het bedrijf.
Sturen op fijnere grond
Daarnaast wil de akkerbouwer graag sturen op fijnere grond. Koeckhoven.net BV, een bedrijf dat landbouwmachines ontwikkelt en bouwt, kwam met machines, die hierop inspelen. Het zogenoemde Koeckhoven.net-systeem bestaat uit een rotorkopeg en een bedvormer, die beide zijn ontworpen door het bedrijf en gedeeltelijk gebouwd door Moreni.
Deze rotorkopeg heeft drie tanden per rotor, waardoor je de grond fijner vermaalt. Ook hebben de rotors een andere vorm voor een extra verkruimelende werking. Qua werking gaat deze machine dan ook meer richting een mulcher en frees. Kappen en aangedreven diaboolrollen op de bedvormer zijn vervolgens verantwoordelijk voor het vormen van de verhoogde bedden.
Dit jaar maakt De Zeeuw voor de eerste keer gebruik van dit systeem en hij is hier goed over te spreken. “De uien kwamen mooi op, groeiden goed en staan er goed bij. Ik heb het vermoeden dat de weerbaarheid beter is en dat we op deze manier wateroverlast beter kunnen beheersen. Eén jaar is geen jaar, maar ik ben ervan overtuigd dat deze combinatie veel goeds heeft gedaan voor de kwaliteit van de uien.”
Vergelijking met frees
Veel akkerbouwers kiezen voor een hakenfrees om een zo fijn mogelijk zaaibed te creëren. Maar is de allerfijnste grond wel het streven? Uit de praktijk blijkt namelijk dat een rotorkopeg iets grover werkt, maar beter scoort als het gaat om het egaliseren van de grond. “Het is een sport om hier de juiste balans in te zoeken voor een goede kwaliteit van de bodem. Te grof wil je niet, maar te fijne grond is nadelig bij veel neerslag. Deze bedvormer met drietandsrotor is dan ook het antwoord op deze zoektocht”, legt Frans Koeckhoven uit.
Diepte een belangrijk punt
De diepte waarmee wordt gewerkt is een ander belangrijk punt. De Zeeuw stelt zijn systeem redelijk diep af, op tien tot twaalf centimeter diepte. Deze manier van werken heeft echter gevolgen voor de vochthuishouding in zijn bodem. Het diep vermalen van de bodem zorgt ervoor dat de capillaire werking tijdelijk wordt onderbroken, waardoor het zaad minder makkelijk aansluiting krijgt met het vocht in de bodem. In drogere jaren is het daarom nodig om vlak na het zaaien te beregenen.
Diep werken is niet per definitie noodzakelijk, volgens Koeckhoven. “Deze combinatie kan snel en eenvoudig heel ondiep worden afgesteld. De Zeeuw stelt het systeem redelijk diep af, omdat dit past bij zijn bodem.”
Met een werkdiepte ter hoogte van de nullijn kan het ook als mulcher zijn ingezet voor het vernietigen van onder andere grasland. “De rotors trekken het blad van de graswortels en de grondstructuur ter hoogte van de nullijn, zonder het bodemleven, zoals de pendelaar aan te tasten. Je bewerkt de grond dan zo, dat je zonder glyfosaat zou kunnen werken om de hergroei van het gewas te reduceren”, aldus Koeckhoven. Ook kunnen samurai-messen in de rotors worden gezet voor het verkleinen van groenbemesters of gewasrusten. Ook het leggen van druppelirrigatieslangen behoort tot de mogelijkheden van deze innovatieve combinatie.
Op de ATH-beurs te bewonderen
De combinatie van deze rotorkopeg en bedvormer van Koeckhoven.net zal te zien zijn op de AgroTechniek Holland in Biddinghuizen. Hier kunnen bezoekers meer informatie krijgen over dit systeem en andere producten van Moreni en Ovlac bewonderen. Koeckhoven.net staat op deze beurs met haar eigen stand, met als nummer 6.15 op veld B.
Tekst: Kim Sjoers
Beeld: Koeckhoven.net B.V. en Sytze Bakker (Videofarmer)
