NKG, wat is dat?

Niet-kerende grondbewerking (NKG) krijgt steeds meer aandacht. De verstoring in de diepere bodemlagen en de negatieve effecten daarvan, nopen telers om hier over na te denken. Het gaat echter verder dan alleen niet ploegen. Volgens de WUR staat NKG voor een systeem ‘waarbij de bodem en gewassen beter zijn dan de gronden die systematisch zijn gekeerd’. De basisprincipes van NKG zijn: een zo extensief mogelijke bewerking van de bodem, een hoge bodembedekking door het gewas en het nastreven van variatie in begroeiing door vruchtwisseling en groenbemesting.

Voor- en nadelen

Extra interessant is de combinatie met gecontroleerde besturing (rijpadenteelt of GPS-besturing). De rijpaden kunnen dienen om de voor NKG benodigde werkzaamheden aan het teeltbed te verrichten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het klepelen van groenbemesters in de winter of het onderwerken van groenbemesters vroeg in het voorjaar. Ook voorkomt gecontroleerde besturing dat de bodem in het onbereden teeltbed door het ploegen is verdicht of dat de slechte grond van het rijpad in het teeltbed is gemengd. NKG heeft ook risico’s, zoals een grotere onkruiddruk, slakken, muizen en een minder geschikte toplaag voor mechanische onkruidbestrijding.

Mechanisatie

Voor het toepassen van NKG is niet uitgesloten dat er toch een diepere grondbewerking moet plaatsvinden om storende lagen in de bodem te doorbreken. De storende lagen kunnen er namelijk voor zorgen dat het bodemleven zich niet kan ontwikkelen. Voor de diepere bewerking is aangeraden om te werken met smalle tanden zonder vleugels die tot circa vijf centimeter dieper werken dan de ploegdiepte. De tand moet zo min mogelijk mengen en mag daarom niet stekend staan. Op zware klei is woelen met bijvoorbeeld zes tanden op drie meter ruim voldoende voor de waterberging. Voor middendiepe grondbewerking (vijftien tot twintig centimeter) is de meeste gangbare vastetand- of veertandcultivatoren geschikt, zolang ze de bodem niet te zeer mengen en niet te stekende tanden hebben. Voor oppervlakte bewerking zijn meerbalks cultivatoren, waarbij de tanden verdeeld zijn over meer dan twee balken, het meest geschikt. Daarnaast zijn bij NKG machines ingezet voor stoppelbewerking, zaaibedbereiding, het zaaien en gewasbescherming die de bodem niet aantast.