Mais is een belangrijke energiebron voor melkvee. Veel telers kijken bij de rassenkeuze daarom vooral naar de zetmeelopbrengst. Sinds enkele jaren komen er echter ook andere factoren om de hoek kijken. Groeidagen en droogteresistentie zijn factoren die steeds meer doorslaggevend zijn in de keuze van het maisras.
Kwekers van maisrassen anticiperen voortdurend op veranderende omstandigheden. Dit kunnen natuurlijke omstandigheden zijn, zoals toenemend risico op droogteschade. Het kan ook gaan om omstandigheden die voortvloeien uit wetgeving. Denk bij dit laatste bijvoorbeeld aan verplichte inzaai van rustgewassen na maisteelt op zand- en lössgrond voor 1 oktober. Dit vraagt om zeer vroege rassen met zo weinig mogelijk groeidagen.
Voordelen van vroege rassen
Veredelaars zijn al langere tijd bezig met het ontwikkelen van zeer vroege snijmaisrassen. Zo ook het Friese veredelingsbedrijf Nordic Maize breeding. Dit bedrijf produceert door middel van klassieke veredelingstechnieken het zaaizaad voor haar ultravroege rassen in Nederland, zowel voor de gangbare als de biologische teelt. Hiervoor wordt samengewerkt met andere veredelaars, maar ook met telers en onderzoekers van bijvoorbeeld WUR. De rassen worden in Nederland vermarkt door DSV Zaden en door Reudink. “We willen het graag eenvoudig houden”, vertelt Grietje Raaphorst- Travaille van het Friese bedrijf. “We hebben bijvoorbeeld geen laboratorium. In het veld moet je de resultaten zien.”
Volgens Raaphorst-Travaille wordt vroegheid steeds belangrijker in de maisrassenkeuze. Dit is niet alleen belangrijk om op tijd een vanggewas met een hoge slagingskans te kunnen zaaien, maar ook om het risico op structuurschade door oogsten later in het jaar te beperken. Belangrijkste argument voor Nordic Maize breeding om vroege en ultravroege rassen te gaan veredelen was echter het verminderen van inzet van chemische middelen. “Om onkruiddruk op een natuurlijke manier in te dammen, moeten de rijen zo snel mogelijk sluiten. Daarom selecteren we ook op zaken als een zoveel mogelijk horizontale bladstand”, aldus Raaphorst Travaille.
Droogteresistentie
Raaphorst-Travaille stelt dat voor telers zetmeelopbrengst het belangrijkste criterium is bij het selecteren van een snijmaisras. Daarbij wordt dus vooral gekeken naar de kolf. “Logisch, mais wordt geteeld voor de energie. Wij zijn gewend om snijmais te verbouwen, maar om de energie optimaal te benutten zou je eigenlijk alleen de kolf moeten oogsten en de rest van de plant op het land moeten achterlaten.” Voor goede kolfeigenschappen is het essentieel dat de plant tijdens de korrelvulling over voldoende vocht beschikt.
In droge zomers, die steeds vaker voorkomen is de watervoorziening in de mais zonder beregening echter vaak te weinig of kantje boord. Nordic Maize breeding anticipeert daarop. “Voor de vochtvoorziening is de maisplant volledig aangewezen op de wortels. Door te veredelen op wortelarchitectuur proberen we hier vanuit de veredeling ons steentje aan bij te dragen.”
‘Boven het maisveld’
‘Boven het maisveld’ is een samenwerking tussen de vakbladen de Loonwerker en Melkveebedrijf op het gebied van teelt, opslag en voeren van mais.
Tekst en beeld: Gerben Hofman
